Vibe Coding và các nhược điểm của nó
Vibe coding - phương pháp để AI viết code mà không có sự giám sát hoặc hiểu biết của con người đã ngày càng phổ biến kể từ khi Andrej Karpathy đặt ra thuật ngữ này vào đầu năm 2025.
Mặc dù nó hứa hẹn một trải nghiệm phát triển không trở ngại nơi bạn có thể "hoàn toàn đầu hàng cho cảm hứng", phương pháp này đi kèm với những nhược điểm đáng kể không nên bị bỏ qua.
Đọc thêm:
Mất kiểm soát và hiểu biết
Khi bạn để AI tạo code mà không đọc hoặc hiểu, code trở thành "hộp đen," khó debug và duy trì.
Một YouTuber đã thử vibe coding một ứng dụng React Native trong hai giờ nhưng thất bại, với code phức tạp và lỗi như ghi đè input.
Một X post từ @michavie_ vào ngày 8 tháng 3 năm 2025 cho biết: "Vấn đề với vibe coding là ban đầu nhanh, nhưng nhanh chóng dẫn đến codebase không thể duy trì, quá lộn xộn cho con người và quá lớn cho cửa sổ ngữ cảnh LLM."
Một bài khác từ @elfair ngày 6 tháng 3 năm 2025 nhấn mạnh: "Vấn đề là technical dept, coi các điều kiện tiên quyết là cản trở, che giấu thực tế rằng kiến thức là tài sản cốt lõi"
Điều này cho thấy vibe coding có thể làm mất cơ hội học hỏi, đặc biệt với các dự án phụ, nơi nhà phát triển thường khám phá framework mới.
Bản thân mình sử dụng Cursor/Windsurf lâu lâu bật chế độ Agent nó xoá code luôn mà không để ý là sẽ đôi lúc sai yêu cầu, phải revert về phiên bản trước.
Nhanh lúc đầu nhưng chậm về sau
Vibe coding hứa hẹn tăng tốc độ lập trình, nhưng thực tế lại thường gây mất thời gian hơn cho người mới.
Code từ vibe coding thường lộn xộn, chứa logic rối rắm, các con số không rõ nguồn gốc, và đòi hỏi nhiều công sức chỉnh sửa sau đó.
Với người mới, phương pháp này dễ khiến họ rơi vào vòng lặp thử-sai liên tục, làm giảm hiệu quả lâu dài.
Vibe coding nhưng chưa vibe debugging
Việc tìm và sửa lỗi trong code được viết theo phong cách Vibe Coding là một thách thức không nhỏ.
Khi không có logic rõ ràng hoặc cấu trúc nhất quán, việc debug trở thành một quá trình thử và sai tốn kém cả về thời gian và sức lực.
Rủi ro về an toàn bảo mật và chất lượng code
Code do AI tạo ra có thể ẩn chứa lỗi và lỗ hổng bảo mật. Chẳng hạn, một mô hình máy bay mô phỏng từng được phát triển bằng vibe coding bị phát hiện có lỗ hổng XSS, đe dọa an toàn dữ liệu.
Nhiều lập trình viên lo ngại rằng việc phát hành code mà không kiểm tra kỹ lưỡng có thể dẫn đến rủi ro nghiêm trọng, như lộ khóa API trong mã phía máy khách.
Khi mã nguồn trở nên quá lớn hoặc phức tạp, ngay cả AI cũng khó xử lý triệt để, làm tăng nguy cơ thất bại.
Hạn chế trong làm việc nhóm/công ty
Vibe coding, với phong cách "đi theo dòng chảy" và thử nghiệm ngẫu nhiên, không phù hợp với các dự án đòi hỏi kế hoạch chặt chẽ hoặc làm việc nhóm.
Nếu cả đội ngũ áp dụng phương pháp này, hậu quả có thể là một mớ hỗn độn, đặc biệt trong các công ty có lịch trình và hệ thống kiểm soát phiên bản nghiêm ngặt.
Code lộn xộn từ vibe coding còn gây khó khăn cho quy trình tích hợp liên tục (CI/CD) và đồng bộ hóa với các công cụ quản lý dự án. Phương pháp này dường như chỉ hiệu quả khi lập trình viên làm việc một mình.
Bỏ lỡ cơ hội học hỏi
Lập trình, đặc biệt trong các dự án cá nhân, thường là cơ hội để phát triển kỹ năng và khám phá công nghệ mới.
Tuy nhiên, vibe coding lại tước đi điều này bằng cách giao phó quá nhiều cho AI. Một số ý kiến cho rằng việc phụ thuộc vào phương pháp này làm giảm khả năng hiểu sâu về code, ảnh hưởng đến sự phát triển lâu dài của lập trình viên.
Dù tiện lợi, vibe coding có thể khiến người dùng bỏ qua giá trị của việc tự tay xây dựng và tối ưu hóa mã nguồn.
Kết Luận
Sau tất cả, Vibe Coding không phải là hoàn toàn xấu hay hoàn toàn tốt - nó chỉ là một công cụ trong bộ công cụ của lập trình viên, và như mọi công cụ khác, hiệu quả của nó phụ thuộc vào cách bạn sử dụng nó.
Vibe Coding có thể là một cách tuyệt vời để khởi động một dự án, thử nghiệm các ý tưởng mới, hoặc giải quyết nhanh các vấn đề đơn giản. Nhưng khi dự án phát triển và trở nên phức tạp hơn, việc áp dụng các nguyên tắc thiết kế vững chắc và các quy ước coding được thiết lập trở nên quan trọng hơn.
Điều quan trọng là nhận ra rằng không có phương pháp phát triển phần mềm nào là hoàn hảo cho tất cả các tình huống. Mỗi dự án, mỗi team, và thậm chí mỗi phần của một dự án có thể đòi hỏi một cách tiếp cận khác nhau.
Là một lập trình viên, nhiệm vụ của bạn là hiểu các phương pháp khác nhau, biết khi nào nên áp dụng chúng, và có khả năng thích ứng khi tình hình thay đổi. Đôi khi, điều này có nghĩa là viết code theo "vibe" của bạn. Những lúc khác, điều này có nghĩa là tuân thủ nghiêm ngặt các quy tắc và tiêu chuẩn đã được thiết lập.
Với người chưa biết lập trình thì nên học kiến thức lập trình căn bản trước, sau đó học cái framework thông dụng, các mô hình lập trình nổi tiếng. Sau đó mới nên dùng vibe coding nếu không sẽ tẩu hoả nhập ma, lợi bất cập hại.
Cuối cùng, mục tiêu của chúng ta không phải là áp dụng một phương pháp cụ thể, mà là tạo ra phần mềm hoạt động hiệu quả, đáng tin cậy và có thể bảo trì. Nếu Vibe Coding giúp bạn đạt được mục tiêu đó trong một tình huống cụ thể, thì không có lý do gì để không sử dụng nó. Nhưng hãy luôn nhớ rằng, trong hầu hết các dự án lớn và dài hạn, một cách tiếp cận có cấu trúc và nguyên tắc hơn thường là con đường dẫn đến thành công.
Vậy bạn đã bao giờ áp dụng Vibe Coding trong các dự án của mình? Bạn có gặp phải những vấn đề mà tôi đã đề cập không? Hay có thể bạn có một góc nhìn khác về phương pháp này? Hãy chia sẻ suy nghĩ của bạn trong phần bình luận nhé!