Tương lai nào cho marketplace startup
Giới thiệu
Anh tác giả - Andrew Chen này từng làm tại Uber. Về mô hình marketplace là kết nối supplier/provider/vendor (bên cung cấp) với customer(người dùng).
Theo Andrew, tính đến giờ có 4 giai đoạn của marketplace:
1. The Listings Era
2. The Unbundled Craigslist Era
3. The “Uber for X” Era
4. The Managed Marketplace Era
The Listings Era
Thời của Craigslist, supplier đăng tin lên. Customer tự lấy số gọi, họ giao dịch ngoài app. Bị lừa đảo ráng chịu
The Unbundled Craigslist Era
Thời của Tinder, AirBnb, Upwork, etc
Startup tập trung vào thị trường ngách (niche market) hơn.
Có thêm các tính năng để tăng độ tin tưởng của marketplace như hỗ trợ giao dịch trên app, reivew/rating, report tool, có tâm trung giải quyết kiện cáo.
The “Uber for X” Era
Làng sóng on-demand marketplaces, tức là gọi phát là có ngay: gọi xe, gọi đồ ăn, gọi người giúp việc, gọi giáo viên, etc
Có thêm các tính năng matching, đồng tiền riêng của app.
Bên supplier muốn tham gia vào hệ thống cũng được kiểm duyệt kỹ hơn.
The Managed Marketplace Era
Managed Marketplace tiến thêm một bước là hỗ trợ thêm nhiều lợi ích cho cả 2 supplier & customer như đào tạo bên supplier đồng thời đảm bảo chất lượng dịch vụ cho bên customer.
Opendoor là một managed marketplace kết nối người mua & bán nhà.
Khi một khách hàng muốn bán nhà, Opendoor có thể mua luôn ngôi nhà đó, tân trang, quảng cáo nó và bán nó cho người mua luôn.
Người bán không cần sửa nhà, đăng listing, hẹn gặp và giao dịch với người mua nữa.
5 cách phát triển Service Marketplaces
Making discovery of licensed providers easier
Khiến customer tìm những bên provider có chứng chỉ một cách dễ dàng.
Ví dụ HappyTrade.org là startup về thực phẩm organic sạch giúp bạn tìm được những farm có chứng chỉ organic như: chứng nhận hữu cơ USDA của bộ nông nghiệp Hoa Kỳ, chứng nhận hữu cơ EU Organic Farming của liên minh châu Âu và chứng nhận hữu cơ JAS của Nhật.
Hiring and managing existing providers to maintain quality Mời thêm provider đã đạt chuẩn để đảm bảo chất lượng của marketplace.
Expanding or augmenting the licensed supply pool
Hỗ trợ chất lượng cho bên provider.
Ví dụ tại HappyTrade có hỗ trợ các farm để đạt được các chứng chỉ organic
Utilizing unlicensed supply
Tận dụng những supplier không có bằng cấp/chứng chỉ. Ví dụ Italki là marketplace kết nối language leaners. Bạn có thể dạy tiếng Việt cho Tây trên đó để kiếm tiền đấy.
Tại italki có cả tìm giáo viên có chứng chỉ để học ngữ pháp, IELTS, TOEFL và cũng có thể tìm người không có bằng cấp gì (community tutor) để nói chuyện chơi.
Mình từng bỏ $6 để nghe nhỏ kia kể chuyện của nó cả tiếng
Automation and AI
Có thể thay thế provider bằng máy móc. Self-Driving Cars Uber chẳng hạn.
Hoặc như phim Her, bạn có thể tìm một hệ điều hành AI về tâm sự.
Bài gốc:
https://andrewchen.co/how-marketplaces-will-reinvent-the-service-economy/
Andrew có sưu tập nguyên series về marketplace gồm 20 bài rất hay.
Required reading for marketplace startups: The 20 best essays
https://andrewchen.co/marketplace-startups-best-essays/