Gig Economy là gì và tại sao lập trình viên cần quan tâm
Gig Economy là gì
Cùng tiềm hiểu Gig Economy là gì nhé! Bạn có biết trang làm việc freelancer Fiverr không? Khi bạn tạo một công việc trên đó, ví dụ:
Tôi sẽ lập trình di động IOS với giá $5, Tôi sẽ vẽ logo tuyệt vời ông mặt trời cho bạn với giá $5
Hay dạy tiếng Anh online trên Italki cũng là một công việc. Một công việc như những ví dụ trên được gọi là 1 gig.
Những gig hot trên freelancerviet.vn
Những trang freelancer khác, giá một gig có thể lên tới vài ngàn đô. Những công việc như lái xe Uber, Grab cũng có thể gọi là gig.
Ở Gig Economy, anh công nhân ( worker ) sẽ chọn những công việc phù hợp với sở thích, thời gian và không gian của ảnh. Anh ấy có thể làm việc nhiều ( nhiều gigs ) cùng lúc, full time hoặc part time đều được. Rất tự do và thoải mái.
Vậy Gig Economy là nền kinh tế tự do, người lao động làm chủ, muốn làm thì làm, nhanh gọn lẹ, không cần phải có ràng buộc với chủ lao động ( ký hợp đồng, bảo hiểm ) như những công việc khác.
Mấy báo tiếng Việt dịch là Kinh tế tự do, Kinh tế không ràng buộc, vv. Nhưng mình cứ gọi là Gig 'i co nờ my' cho tiện.
Gig Economy sẽ bùng nổ mạnh trong thời gian tới
Số liệu ở Việt Nam mình không có, nhưng bảng dưới đây là số lượng công việc bên Mẽo trong năm 2017:
Nguồn: https://www.recode.net/2017/5/25/15690106/gig-on-demand-economy-workers-doubling-uber
Số lượng công việc trong Gig Economy hơn IT gấp đôi. Ở Việt Nam cũng bắt đầu có nhiều trang freelancer hơn như:
https://50k.vn/
http://www.vlance.vn/
https://freelancerviet.vn/
Và những starup để bạn mua gig như:
https://chopp.vn - đi chợ giùm
Gotit - Thuê giáo viên
http://rudicaf.com/ - tìm bồ giùm
triip.me - thuê hướng dẫn viên du lịch
https://www.btaskee.com - thuê người giúp việc
Rada.vn - thuê dịch vụ nhà
Nhiều lắm, kể không hết.
Những startups như Uber, TaskRabbit and Airbnb đang cung cấp công việc cho hàng triệu người trên toàn thế giới. Theo dự đoán thì số lượng công việc trong Gig Economy sẽ tăng gấp đôi trong năm 4 năm tới.
Tại sao bạn cần quan tâm
Mình vừa là người freelancer code dạo, cũng vừa là người thuê freelancer. Mình hay thuê designer trên Fiverr để vẽ app icon. Tức là mình vừa là người tạo gig, vừa là người mua gig. Theo cảm nhận của mình thì làm việc theo gig cực kỳ cực kỳ tiện lợi cho cả người mua và người bán.
Ví dụ có một dự án lập trình di động IOS, mình thấy khả năng mình làm được. Mình gửi bản đấu thầu đến cho người đăng dự án, người này dựa và portfolio của mình để đánh giá. Nếu hai bên đồng ý thì làm, không thì thôi.
Hay lúc mình đi thuê designer, mình vào trang profile của học xem những icon họ thiết kế rồi, mình thấy đẹp thì mình thuê.
Lý do đầu tiên để quan tâm đến Gig Econemy là tính tiện ích của nó cho cộng đồng. Nhưng quan trọng hơn, với vai trò là developer, chúng ta có thể làm gì để nắm bắt cơ hôi này?
Cơ hội cho dev
Tự tạo gig
Bạn có thể phát triển kĩ năng chuyên môn để làm việc tự do. Bạn luyện để master trong một mảng nhất định mà vẫn kiếm bộn tiền. Do đó bạn có thể học thứ bạn thích, làm thứ bạn muốn mà vẫn có thu nhập đều đặn.
Những trang freelancer như Fiverr, Upwork giúp bạn tìm được công việc, nhưng bạn sẽ mất một khoảng phí nhất định, chưa kể sự cạnh tranh là khá cao. Đây là khó khăn cũng như cơ hội để bạn tự tạo gig cho riêng mình mà không cần những trang trung gian.
Bạn có thể làm gì cho người khác, một giờ của bạn đáng giá bao nhiêu. Từ khả năng của bản thân, bạn tự tạo gig và tổng hợp thành những gói dịch vụ cho khách hàng. Ví dụ bạn là một lập trình viên di động, bạn có thể tự tạo gig để người khác mua:
App Chat: 50 triệu, App Ecomerce: 40 triệu, App Mạng Xã hội: 80 triệu với chi tiết các tính năng bên trong.
Để làm được điều này, bạn cần phải có kĩ năng chuyên môn tốt, biết marketing bản thân. Những cách làm hiệu quả nhất là viết blog, xây dựng khóa học, hoặc những việc khác như viết sách, làm diễn giả, xây dựng kênh Youtube, vv
Phát triển cộng đồng
Hay bạn có thể tạo ra một cộng đồng riêng trao đổi, mua bán gig. Ví dụ bạn thích chơi game, có thể tạo website để các gamer nhận cộng việc cày game, đua top. Bạn hỗ trợ cộng đồng và thêm những tính năng riêng biệt Fiverr hay Upwork không hỗ trợ.
Kết luận
Hãy tưởng tượng một ngày, bạn thức dậy. Sau khi đánh răng rửa mặt, bận quần áo. Bạn gọi UberEats để mua đồ ăn sáng. Xong gọi Grab để ra quán cà phê. Tại quán cà phê, bạn nhận gig lập trình ứng dụng từ khách hàng để làm. Trưa bạn gọi Chopp.vn để mua thực phẩm. Xong lại gọi Uber đề về nhà nấu ăn. Ăn thấy nhà dơ quá, bạn gọi btaskee.com ( hoặc Elite Condos ) để nhân viên tới vệ sinh nhà cửa. Tối đến bạn thấy cô đơn quá mở Rudicaf lên yêu cầu người ta xếp lịch hẹn hò cho và dùng Uber để tới chỗ hẹn.
Hãy tượng tượng một ngày của bạn như thế, nếu thấy công việc nào bạn có thể làm, hãy tạo gig để người khác mua và PR bản thân để khách hàng tìm thấy bạn. Hay thấy cộng đồng nào chưa có website, mobile app hỗ trợ, hãy tạo ứng dụng để hỗ trợ. Biết đâu bạn sẽ trở thành triệu phú đô la thì sao?