Đầu tư?
Thường khi nghe nói đến đầu tư, ta thường nghĩ về đầu tư tài chính hay chứng khoán gì đó. Nhưng bạn cũng có thể đầu tư thời gian, đầu tư kĩ năng, vv
Vậy với lập trình viên thì đầu tư gì là 'lãi' nhất.
Kĩ năng - Kiến thức
Thuật toán
Khi nghe đến lập trình viên, đa số mọi người nghĩ là IT khô khan, phải suy nghĩ dữ lắm. Sự thật là đúng như vậy.
Mình không giỏi thuật toán, nhưng mình hiểu được sự quan trọng của nó. Cũng ráng học thuật toán cơ bản để bằng bạn bằng bè, nhưng mình vẫy thấy không thích nghiên cứu sâu vào nó.
Và mình thấy đa số bạn bè của mình cũng vậy: vẫn đang dừng lại ở mức căn bản trung bình.
Lợi ích khi giỏi thuật toán là không phải bàn cãi, nó giúp bạn có thể đưa ra giải pháp tối ưu hơn, luyện nhiều thì suy nghĩ cũng logic hơn. Nhưng nếu không đầu tư nhiều vào thuật toán thì nên đầu tư gì để bù lại.
Kiến thức kinh tế/kinh doanh
What? Làm IT thì cần gì kinh tế.
Mình nói thật, ai trong số chúng ta cũng muốn làm chủ hay start gì đó. Quan trọng là có đúng thời điểm hay không thôi.
Có một số người sẽ làm việc ở một công ty lâu năm, hoặc nhảy việc nhiều để học hỏi kinh nghiệm sau này ra làm riêng.
Bạn không nên đợi đến khi ra kinh doanh riêng mới học, có thể học ngay từ bây giờ. Học cách quan sát người khác, cách hoạt động của một công ty.
Bản chất của kinh doanh cũng chỉ là buôn bán. Hãy kiếm gì đó nhỏ nhỏ ít vốn bán cũng được. Làm IT thì có thể bán app, website, vv
Quyển sách kinh tế đầu tiên và khá hay mình đọc là The Personal MBA, bạn nên đọc quyển này để bắt đầu nhé.
Marketing bản thân
Học marketing có nhiều điểm lợi, đặc biệt là marketing bản thân. Làm sao để người khác biết bạn có kĩ năng nào đó. Giỏi thì phải thể hiện, đã qua rồi cái kiểu 'cao thủ võ lâm' như trong phim không làm gì mà mọi người cũng biết đến.
Không thể hiện thì ai biết bạn giỏi. Marketing bản thân tốt có thể giúp bạn có được công việc bạn thích, lấy được dự án bạn muốn, và cả những mối quan hệ sau này.
Nhưng cách hiệu quả nhất để quảng cáo bản thân là: viết blog, share quan điểm trên mạng xã hội, làm speaker trong các buổi chia sẻ công nghệ, vv
Công nghệ
Có thể nói IT là ngành thay đổi rất nhanh, công nghệ mới ra liên tục, nếu không cập nhật sẽ bị tụt hậu ngay.
Liệu bạn là người thích là chuyên gia trong một lĩnh vực hay cái gì cũng biết nhưng không chuyên cái gì, đụng đâu code đó, cái gì code cũng được.
Những lập trình viên nổi tiếng nước ngoài như: John Sonmez, Jeff Atwood, Joel Spolsky đều khuyên chúng ta nên chuyên sâu một lĩnh vực sẽ tốt hơn.
Vậy nên đầu tư thời gian vào lĩnh vực nào? Công nghệ của tương lai như: Deep Learning, AR, VR, 3D Printing, Cryptocurrency (tiền ảo) hay mấy thứ dễ học, nhu cầu cao như lập trình web, lập trình di động, game, ứng dụng desktop, hay tester, UI/UX, vv
Theo mình nghĩ kiến thức bao la, không thể là chuyên gia trong tất cả lĩnh vực được, đặc biệt là IT khi nó thay đổi quá nhanh. Cách tốt nhất là học kiến thức theo dạng T-shaped, tức là học thật nhiều thứ ở mức độ trung bình để biết và hiểu. Sau đó lựa một mảng để đào sâu nghiên cứu thêm. Ví dụ như hình dưới đây.
T shaped skills
Đọc/Viết
Đọc sách là một kĩ năng cực kỳ quan trọng mà mình thấy ai cũng nên đầu tư thời gian để luyện. Mình biết có nhiều bạn cho tiền cũng không thèm đọc sách. "Hoy, tao không đọc đâu, nhiều chữ lắm, làm biếng lắm"
Nếu bạn không luyện đọc, xem như bạn bỏ qua kho tàng tri thức của nhân loại rồi.
Muốn học thuật toán -> đọc sách
Học marketing -> đọc sách
Học kinh doanh -> đọc sách
Học công nghệ -> đọc sách
Luyện đọc sách xong sẽ sang đọc blog, đọc research, vv
Mình nghĩ tỷ lệ sách tiếng Anh: sách tiếng Việt là 90%: 10% là ổn.
Vì đa số sách hay đều là tiếng Anh. Khi đọc sách tiếng Anh nhiều, bạn thấy đọc tiếng Việt sẽ nhanh hơn nhiều lần đấy. À, mình có lập ra group chia sẻ cách tập đọc sách tiếng của mình trên Facebook, bạn có thể tham gia ở đây nha: https://www.facebook.com/groups/1729522500635683/
Bạn cũng có thể xem qua reading list của mình nhé.
Với viết thì sẽ giúp bạn tăng khả năng trình bày, viết blog được thì tốt, không thì cũng không sao, có thể viết note ngắn, nhật ký hoặc viết document cho code của bạn.
Sức khỏe
Gần đây mình có đọc vài quyển sách y khoa ( mình sẽ review sau nhé ) nên cũng quan tâm đến sức khỏe nhiều hơn. Sức khỏe tốt không những do tập luyện thể mà còn chế độ ăn, chế độ sinh hoạt. Đặc biệt là dân IT hay thức đêm, có ông thức đến 2,3h sáng, hại người lắm.
Cũng nên đầu tư thời gian, tiền bạc về vấn đề sức khỏe đúng không nào vì có sức thì làm gì không được.
Mối quan hệ
Gia đình
Cũng nên đầu tư thời gian cho gia đình hơn, mình biết nhiều bạn học ở Hồ Chí Minh nhà ở Vũng Tàu hay Long An gì đó rất gần mà cả năm mới về một lần như là nhà ở miền Trung. Biết là lớn nên tự lập nhưng bỏ thời gian 1,2 ngày cuối tuần về thăm nhà cũng không ảnh hưởng gì. Hay bận quá thì nên gọi điện. Dù bạn có lớn thế nào đi chăng nữa, trong mắt cha mẹ bạn vẫn là đứa trẻ
Người yêu
Nên quen nhiều người khi còn trẻ để biết kiểu người mình thích, chứ để sau này già mới yêu chưa hiểu hết mắc công ly dị ( thanh niên F.A chia sẻ )
Các mối quan hệ khác
Có câu nói gì mà mình quên mẹ mất rồi. Đại ý là cuộc đời nên quen một người lớn tuổi hơn mình ( mentor ) để học hỏi từ người đó, một người bằng tuổi để chia sẻ với nhau, và một người ít tuổi hơn mình để mình giúp đỡ.
Ngoài ra nên học cách giao tiếp, cách nói chuyện nữa để có thêm nhiều mối quan hệ khác.
Những mối quan hệ thân thiết khác trừ gia đình như bạn thân, anh chị em kết nghĩa còn quan trọng hơn tiền bạc. Họ giúp chúng ta vượt qua khó khăn, truyền động lực cho chúng ta, khiến chúng ta hạnh phúc hơn. Một nghiên cứu trong 80 của đại học Harvard đã chứng minh điều này:
<iframe width="450" height="336" src="//www.youtube.com/embed/8KkKuTCFvzI" allowfullscreen="allowfullscreen"></iframe>
Kết
Ai cũng đều có 24 giờ. Bạn đầu tư vào đâu thì con người bạn sẽ thế đó. Bỏ nhiều thời gian vào mấy chuyện vô bổ hay đầu tư vào những skill có ích bản thân sau này đều do bạn tự quyết định
